ichting geven aan je bewonersinitiatief, je collega’s motiveren en je rendement inzichtelijk maken. Er zijn meerdere redenen om de impact van je collectief te meten. In ons vorige artikel over impact meten gingen we hier dieper op in. Momenteel volgen we bewonersbedrijf Thuis Wageningen dat een meting laat uitvoeren door Impact House. En dat begon met het opstellen van een verandertheorie; een hypothese die weergeeft hoe een interventie leidt tot verandering. Jesper Broekhof, impactstrateeg bij Thuis Wageningen, vertelt over de totstandkoming van hun theorie.

‘We hebben onze kern nog nooit zo scherp kunnen verwoorden’ – Jesper Broekhof over de verandertheorie van Thuis Wageningen

Thuis Wageningen richt zich met hun activiteiten op ontmoeting en sociale innovatie. Brede begrippen, waarmee ze diverse doelgroepen bedienen. Voor het opstellen van de verandertheorie moest het collectief een concrete missie en lange termijn-doelen formuleren. ‘We hebben heel uitgebreid opgeschreven waarvoor we op aarde zijn’, vertelt Jesper. ‘Een verandertheorie dwingt je om diep na te denken over de kern van je organisatie en de impact die je wilt maken.’

Simone de Wit leidt het onderzoek vanuit Impact House. Volgens haar is het belangrijk om bij de formulering dicht bij jezelf te blijven. ‘Leg je impactclaim niet te hoog. Het moet aannemelijk zijn dat je met je activiteiten bijdraagt aan de uiteindelijke verandering die je wilt bereiken. En gebruik liever geen holle frasen, zoals veerkracht of zelfredzaamheid, zonder deze duidelijk te definiëren. Vraag jezelf af: wat bedoelen we hiermee en hoe ziet dit er uit? Op basis daarvan kun je concrete impactdoelen formuleren om te gaan meten.

Alle neuzen dezelfde kant op?

Een verandertheorie, waarin je diep nadenkt over je impactstrategie is vaak voer voor discussie. Want, staan alle neuzen wel dezelfde kant op? Jesper: ‘Nee, heel grappig. We hebben met ons kernteam nagedacht over ons hoogste impactdoel. Je denkt natuurlijk dat je het met elkaar eens bent, maar als je alles uitgebreid uitschrijft, merk je dat dat helemaal niet het geval is. Er komen veel aannames naar boven. Dat is helemaal niet erg, want elke aanname komt vanuit een persoonlijke drive en was de aanleiding voor een aantal goede interne gesprekken. Die aannames moeten wel getoetst worden, maar nu hebben we onze kern scherper en zijn deze perspectieven beter geborgd in onze verandertheorie.’

Doelgroep bepalen

Naast het formuleren van een impactclaim, is het bepalen van de stakeholders bij wie je een verandering wilt bereiken een belangrijke stap in de verandertheorie. Thuis Wageningen richt zich op drie stakeholders, waaronder inwoners met een idee. ‘Met deze doelgroep hebben we de meeste ervaring’, legt Jesper uit. ‘Al acht jaar ondersteunen we inwoners met een idee met onze activiteiten. In onze theorie hebben we nu heel goed uitgeschreven welke positieve of negatieve impact we denken te realiseren met onze ondersteuning.’ Volgens Simone is die focus op één stakeholder belangrijk wanneer je beperkte capaciteit hebt om je impact zichtbaar te maken. ‘Je kunt beter een paar effecten bij één stakeholder goed onderzoeken, dan veel effecten een klein beetje bij verschillende stakeholders. Dit laatste levert vaak te weinig waardevolle inzichten op. Gun jezelf de tijd en breid je meting elk jaar een stukje verder uit.’

Waardevol

De verandertheorie van Thuis Wageningen is inmiddels gevalideerd bij de doelgroep. Een stap die niet altijd genomen wordt, maar die wel is aan te raden. Simone: ‘Het is een mooie eerste onderbouwing van je veranderverhaal. Het helpt je om die laatste aannames te identificeren en blinde vlekken weg te nemen.’ Daarnaast betrek je ook direct je belangrijkste stakeholders bij je onderzoek, wat vaak bijdraagt aan meer draagvlak voor wat je doet. Voor Thuis Wageningen is de verandertheorie met deze stap afgerond. Een proces dat zeer waardevol is geweest. ‘Het was af en toe ingewikkeld, maar vooral heel erg leuk’, zegt Jesper. ‘We hebben onze kern nog nooit zo goed kunnen verwoorden. Natuurlijk vraagt een dergelijk onderzoek om een bepaalde toewijding, maar het geeft nu al zoveel overzicht, rust en inzicht. Het is heel fijn om feedback te krijgen van de mensen om wie het echt gaat, zodat we gerichte stappen kunnen zetten.’

Momenteel volgen we de stappen die Thuis Wageningen neemt om de impact van hun organisatie te meten. Volgende keer komt het meetontwerp aan bod. Wil je weten wat een impactmeting voor jouw bewonersinitiatief kan betekenen of heb je andere vragen? Neem dan contact op met Marieke via marieke.boeije@lsabewoners.nl